Waterhardheid

Als je wel eens te maken hebt gehad met kalkaanslag in je waterkoker of op je kranen, dan heb je al kennisgemaakt met de effecten van waterhardheid. Maar wat is waterhardheid precies en waar heeft het nog meer invloed op?

Wat is waterhardheid?

Waterhardheid wordt bepaald door de hoeveelheid calcium- en magnesiumzouten die opgelost zijn in het water. Hoe meer van deze zouten aanwezig zijn, hoe harder het water is. De hardheid van water varieert per regio en is afhankelijk van de bodemsamenstelling en de bron van het water.

De waterhardheid heeft een grote invloed op de hoeveelheid kalkaanslag. Onderaan deze pagina vind je de waterhardheid van het kraanwater per gemeente.

Als je een aquarium hebt dan weet je als geen ander dat een perfect leefklimaat voor de vissen wordt bepaald door de kwaliteit van het water. Is het water te hard? Dan zullen sommige vissen het niet overleven. Dit komt omdat het water dan snel troebel wordt door kalkaanslag. Een filter zorgt voor de juiste balans in de hardheid van het water.

Een waterontharder doet exact hetzelfde. Het water wordt onthard door het calcium en magnesium uit het water te halen. Eenvoudig gezegd, hoe meer calcium en magnesium in het water des te hoger de hardheid van het water. Met hardnekkige kalkaanslag tot gevolg. Dat is nu juist wat je niet wilt.

Invloed van waterhardheid op huishoudelijke apparaten

Hard water kan leiden tot kalkaanslag in huishoudelijke apparaten zoals waterkokers, koffiezetapparaten en wasmachines. Deze kalkaanslag kan de levensduur van de apparaten verkorten en hun efficiëntie verminderen. Regelmatig ontkalken kan helpen om deze problemen te voorkomen.

Jouw huishouden heeft net als het aquarium een goed leefklimaat nodig. Minder calcium en magnesium in het water zorgen ervoor dat jouw vaatwasser, wasmachine en andere huishoudelijke apparaten langer meegaan. Zacht water zorgt voor een goed leefklimaat. Maar ook een huishouden waar je kosten bespaart én duurzamer leeft.

Waterhardheid en persoonlijke verzorging

De hardheid van water kan ook invloed hebben op je persoonlijke verzorging. Hard water kan leiden tot droog en futloos haar, omdat de mineralen in het water zich hechten aan de haarschacht. Ook kan hard water ervoor zorgen dat zepen en shampoos minder goed schuimen, waardoor je meer product nodig hebt.

Een waterontharder zorgt ervoor dat het water zachter wordt. Dit heeft vele voordelen tot gevolg. De smaak van je koffie is beter, je haar gaat glanzen én je huid wordt zachter. Zachter water schijnt ook allergieën te verminderen of zelfs tegen te gaan. Er zijn nog veel meer voordelen op te noemen.

Tips om de effecten van waterhardheid te verminderen

• Installeer een waterontharder om de hoeveelheid calcium en magnesium in het water te verminderen
• Gebruik speciaal ontworpen producten voor hard water, zoals shampoos en zepen
• Ontkalk regelmatig je huishoudelijke apparaten
• Overweeg het gebruik van een douchewaterfilter om de waterhardheid te verlagen tijdens het douchen

Door rekening te houden met de waterhardheid in jouw regio en de juiste maatregelen te nemen, kun je de negatieve effecten ervan op je huishoudelijke apparaten en persoonlijke verzorging minimaliseren.

Hoe bereken je waterhardheid?

De hardheid van het water kan op twee manieren worden aangeduid:

In Nederland wordt de hardheid van het water aangegeven in Duitse graden. De Belgen geven de voorkeur aan de aanduiding met Franse graden.

Bestaat er dan een ideale waterhardheid? Eigenlijk niet. Ideaal zou zijn als de concentratie 0 dH is. Dit betekent dat je uiterst zacht water hebt. De realiteit is anders. Een grotere concentratie van magnesium en calcium in het water leidt tot een hogere waterhardheid. In Nederland is hard water helaas een feit.

Waar komt het water vandaan?

Jouw drinkwater is afkomstig uit een bron in de Nederlandse grond. In Nederland wordt er uit meer dan 200 bronnen water gewonnen. Grofweg zijn er in Nederland drie soorten water te onderscheiden:

• 64% van het water komt rechtstreeks van het grondwater. Grondwater is regenwater dat in de grond is gesijpeld. Vaak is grondwater al erg schoon omdat dit water door de organismen in de bodem wordt gezuiverd. Een grondwaterbron kan zich tot 300 meter onder de grond bevinden.
• In het westen wordt het water gewonnen uit oppervlaktewater omdat anders het drinkwater te zout is. Oppervlaktewater komt uit de Rijn, de Maas en het IJsselmeer. Het is een gegeven dat in oppervlaktewater meer kalk voorkomt.
• In de kustgebieden wordt water ook gewonnen uit duinwater oftewel het regenwater dat in de duinen is neergedaald.

Hoe is de hardheid van het water in Nederland?

Water wordt in Nederland gewonnen uit diverse grondse bronnen. Hierdoor verschilt het magnesium- en calciumgehalte in het grondwater per regio en provincie.

In vergelijking met andere landen heeft Nederland relatief hard water. Dit komt omdat er in sommige provincies van Nederland veel kalk in de grond voorkomt. Met name waar vroeger zee lag zijn er veel kalklagen te vinden. Dit is ontstaan door de kalkafzetting van de dode zeedieren.

Ook in gebieden van zware industrieën komt doorgaans meer kalk voor in het water. Zo zorgen cementfabrieken ervoor dat er meer kalkdeeltjes in het water terecht komen. De centrale waterbedrijven ontharden voor een groot deel het water. Er blijft hoe dan ook altijd calcium en magnesium in het water achter.

Hoe is de hardheid van het water per provincie?

Wanneer is het water hard of zacht? Hier is helaas geen eenduidig antwoord op te geven. Verschillende bronnen op het internet geven daarom een andere weergave van zacht en hard water. In Nederland is er geen officiële schaal om de hardheid van het water aan te duiden.

Volgens de erkende website van Rijkswaterstaat (drinkwaterplatform.nl), komt zeer zacht water overeen met tussen de 0 en 4 Duitse graden (dh). Zeer hard water komt tussen de gradatie van 18-30 dh.

Erg hard water treedt met name op in de provincies waar zware industrie en aardgaswinning is te vinden. Dit is overigens weer afhankelijk per regio in de provincie.

Je kunt ervan uitgaan dat hard water in de meeste provincies voorkomt. Zware industrie is overal. Het water zal zachter zijn daar waar meer natuur te vinden is. De regio bij de Utrechtse Heuvelrug is hier een goed voorbeeld van.

In de provincie Limburg loopt de hardheid van het water sterk uiteen. Dat komt omdat je hier veel gebieden met natuur hebt maar ook dichtbevolkte regio’s waar zware industrie te vinden is.

De waterhardheid van het kraanwater per gemeente

Het geeft een reëler beeld als je kijkt naar de waterhardheid per gemeente. De hardheid van het water verschilt namelijk per regio in de provincie. Op deze website kun je de waterhardheid per gemeente bekijken. In het schema hieronder zie je de waterhardheid per gemeente in de provincie Friesland:

• Achtkarspelen – tussen 9,20 en 9,60 Duitse graden (dH)
• Ameland – tussen 6,80 en 9,50 Duitse graden (dH)
• Dantumadiel – tussen 9,30 en 9,60 Duitse graden (dH)
• De Friese Meren – tussen 6,20 en 7,80 Duitse graden (dH)
• Dongeradeel – 9,50 Duitse graden (dH)
• Ferwerderadiel – tussen 8,30 en 9,40 Duitse graden (dH)
• Franekeradeel – tussen 6,30 en 6,70 Duitse graden (dH)
• Harlingen – tussen 6,50 en 6,90 Duitse graden (dH)
• Heerenveen – tussen 6,70 en 6,90 Duitse graden (dH)
• het Bildt – 8,10 Duitse graden (dH)
• Kollumerland en Nieuwkruisland – 9,30 Duitse graden (dH)
• Leeuwarden – tussen 5,90 en 9,70 Duitse graden (dH)
• Leeuwarderadeel – tussen 8,00 en 9,50 Duitse graden (dH)
• Littenseradiel – tussen 6,20 en 8,30 Duitse graden (dH)
• Menameradiel – tussen 6,80 en 8,00 Duitse graden (dH)
• Ooststellingwerf – tussen 7,10 en 7,20 Duitse graden (dH)
• Opsterland – tussen 6,90 en 7,20 Duitse graden (dH)
• Schiermonnikoog – 6,50 Duitse graden (dH)
• Smallingerland – 7,20 Duitse graden (dH)
• Súdwest-Fryslân – tussen 6,30 en 8,00 Duitse graden (dH)
• Terschelling – tussen 7,00 en 7,30 Duitse graden (dH)
• Tytsjerksteradiel – tussen 9,30 en 9,60 Duitse graden (dH)
• Vlieland – 6,50 Duitse graden (dH)
• Weststellingwerf – 6,90 Duitse graden (dH)

Kun je de waterhardheid zelf testen?

Ja het is mogelijk om de waterhardheid zelf te testen! Op de markt zijn namelijk zogenaamde waterhardheid testkits te koop. Door het water zelf te testen krijg je een heel nauwkeurig beeld van de waterhardheid bij jou thuis.

Wel of geen waterontharder aanschaffen?

Het blijft altijd jouw keuze of je het waard vindt om een waterontharder aan te schaffen. Gelukkig zijn er veel verschillende typen waterontharders. Een ieder heeft zo zijn eigen wensen waar een waterontharder aan moet voldoen.

De hardheid van het water wordt in Nederland goed gecontroleerd. Het drinkwater is volgens de Europese regelgeving zeker te weten veilig te noemen. De hoeveelheid calcium en magnesium in het water is daardoor niet schadelijk voor jouw gezondheid.

Een groot nadeel is dat waterhardheid in Nederland relatief hoog is. De kans op die vervelende kalkaanslag is hierdoor ontzettend groot.

Als je duurzamer en goedkoper uit wil zijn dan is de aanschaf van een waterontharder aan te raden. Daarnaast hoef je dan ook niet meer te schrobben om kalkaanslag in je badkamer of keuken tegen te gaan. Die tijd kun je beter besteden aan leuke dingen. Dat is wat telt, nietwaar?